จากคำนักวิจารณ์งานศิลปะ สู่งานศิลป์ชั้นเลิศ

ศิลปะ คือสิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นมาเพื่อให้การสื่อสารทางอารมณ์ สร้างจากความรู้สึก อารมณ์ หรือสุนทรียภาพ งานศิลปะนั้นถูกแบ่งออกมาเป็นหลากหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทนั้นมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป ตามความถนัดและความสามารถของแต่ละบุคคลที่ได้สร้างสรรค์ชิ้นงานเหล่านี้ขึ้นมา จากอารมณ์ หรือสิ่งนึกคิดต่างๆ ที่มีวัตถุประสงค์ให้ผู้ที่ได้เห็นนั้นชื่นชอบ และตีความหมายให้กับสิ่งที่เขาได้ทำออกมา ศิลปะมีความเป็นมาที่ยาวนานมากมีหลากหลายแขนง เช่น งานปั้น งานเขียน ดนตรี แสดง ภาพวาด หรือประติมากรรมต่างๆ ล้วนเป็นศิลปะทั้งสิ้น
ศิลปะนั้นสามารถปรับแต่งออกมาได้ให้เข้ากับยุคสมัย ดังนั้นศิลปะก็จำเป็นมากทีเดียวที่จะต้องมีผู้รู้มาวิจารณ์งาน หรือวิเคราะห์งานเพื่อเป็นแนวทางให้ผู้ที่ทำงานศิลปะนั้นได้รู้จุดด้อยนำมาปรับปรุงให้เป็นจุดเด่น ทั้งนี้นอกเหนือจากที่เขาจะได้รู้จักการปรับปรุงแล้วเขายังจะได้ความรู้ และแรงบันดาลใจสร้างงาน ประยุกต์งานใหม่ๆ ออกมาเรื่อยๆ แถมยังได้พัฒนาฝีมือในการสร้างงานศิลปะอีกด้วย
การวิเคราะห์กับการวิจารณ์งานศิลปะนั้น มีความหมายที่แตกต่างกันอย่างไร
- การวิเคราะห์งานศิลปะ คือการแยกแยะงานศิลปะออกมาเป็นส่วนๆ แตกประเด็นให้ผู้ที่ทำงานศิลปะออกมาเห็นชัดเจนว่า เขานั้นรู้สึกอย่างไรกับภาพนี้ หรือผลงานศิลปะชิ้นนี้
- การวิจารณ์งานศิลปะ คือการแสดงความคิดเห็นต่อผลงานของผู้ทำงานศิลปะ โดยคนที่วิจารณ์นั้นต้องวิจารณ์ตามหลักของศิลปะจริงๆ โดยอ้างอิงหลักเกณฑ์ต่างๆ ของศิลปะเพื่อให้ผู้จัดทำเข้าใจง่าย และนำมาประยุกต์ในการสร้างสรรค์ศิลปะต่อไป
คุณสมบัติของนักวิเคราะห์ และวิจารณ์งานศิลปะ
- มีความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวกับงานศิลปะไม่ว่าจะเป็นศิลปะประจำชาติ หรือแม้กระทั่งศิลปะสากล
- ศึกษาจนมีความรู้ในด้านประวัติศาสตร์ต่างๆ ของศิลปะได้อย่างเชี่ยวชาญ
- รู้จักแง่มุมต่างๆ ของศิลปะได้อย่างถี่ถ้วน
- มีวิสัยทัศเกี่ยวกับศิลปะอย่างก้าวไกล และมีความเป็นตัวของตัวเองไม่คล้อยตามคนอื่น
- กล้าที่จะแสดงความคิดเห็นตามหลักเกณฑ์ของศาสตร์ให้ศิลป์ทั้งหมด ตามประสบการณ์และความรู้สึกที่มี
แนวทางและหลักเกณฑ์ในการวิเคราะห์งานศิลปะนั้น โดยทั่วไปแล้วจะมีหลักเกณฑ์เพื่อพิจารณาอยู่ 3 ประการคือ ด้านความงาม ด้านสาระ ด้านอารมณ์หรือความรู้สึก ซึ่งทุกด้านก็จะมีความสำคัญต่างกันออกไปดังนี้
- ด้านความงาม เป็นการประเมินคุณค่าจากรูปภาพ หรือภาพวาดด้วยการใช้ความรู้และความเข้าใจมาวิจารณ์งาน เพราะด้านความงามนั้นจะต้องวิเคราะห์จากทักษะฝีมือ และการใช้อารมณ์ในการสร้างผลงานขึ้นมา
- ด้านสาระ คือการวิเคราะห์ว่า ผลงานที่ออกมานั้นจุดประสงค์ส่งเสริมด้านคุณธรรม จริยธรรมหรือไม่ และภาพนี้มีสาระเกี่ยวกับอะไรบ้าง
ด้านความรู้สึก เป็นการประเมินผลงานจากคุณค่าทางความรู้สึก ว่าศิลปะที่ถูกสร้างออกมานั้น สามารถสื่อสารความรู้สึกอะไรได้บ้าง ในภาพวาดทำให้ผู้พบเห็นนั้นรู้สึกอย่างไรกับภาพนี้